ایتالیا، با تاریخ غنی و فرهنگ منحصربهفرد، یکی از کشورهایی است که نقشی برجسته در اقتصاد جهانی ایفا میکند. در قلب این اقتصاد پیچیده، سیستم مالیاتی این کشور قرار دارد که به عنوان یکی از عوامل تعیینکننده در توسعه و رشد اقتصادی ایتالیا شناخته میشود. سیستم مالیاتی در ایتالیا نه تنها به دولت کمک میکند تا منابع مالی لازم برای ارائه خدمات عمومی را تأمین کند، بلکه نقش مهمی در تحقق عدالت اجتماعی و توزیع متوازن ثروت ایفا میکند. این مقاله به بررسی ساختار سیستم مالیات در ایتالیا، انواع آن و نحوه پرداخت آن در این کشور میپردازد و چالشها و فرصتهای پیشروی آن را تحلیل میکند تا تصویر کاملی از این بخش حیاتی در اقتصاد ایتالیا ارائه دهد.
سیستم مالیات در ایتالیا
در ایتالیا، درآمدهای مالیاتی نقشی حیاتی در تأمین بودجه دولت ایفا میکنند. به طور متوسط، شهروندان ایتالیایی هر سال نزدیک به نیمی از درآمد خود را به عنوان مالیات به دولت میپردازند. نظام مالیاتی در این کشور به صورت تصاعدی طراحی شده است؛ به این معنا که با افزایش درآمد فرد، میزان مالیاتی که باید پرداخت کند نیز افزایش مییابد.
در دوره 2019-2020، میزان کل مالیات وصول شده در ایتالیا به بیش از 450 میلیارد یورو رسید. این رقم در مقایسه با بیست سال گذشته، حاکی از افزایش 200 میلیارد یورویی پرداختهای مالیاتی توسط ایتالیاییهاست. این افزایش چشمگیر نشاندهنده فشار فزایندهای است که بر مالیاتدهندگان اعمال شده است.
چه شرایطی شما را مقیم مالیاتی در ایتالیا میکند؟
برای اینکه به عنوان مقیم مالیاتی در ایتالیا شناخته شوید، لازم است که یکی از معیارهای زیر را برای بیش از ۱۸۳ روز در سال داشته باشید:
- ثبتنام به عنوان مقیم: شما باید به عنوان مقیم در سوابق جمعیت مقیم ایتالیا (Anagrafe) ثبتنام کرده باشید.
- آدرس مسکونی: شما باید آدرس مسکونی در ایتالیا داشته باشید که به نام شما ثبت شده باشد.
- منافع اقتصادی یا اجتماعی: شما باید منافع اقتصادی یا اجتماعی قابل توجهی در ایتالیا داشته باشید، مانند داشتن شغل، سرمایهگذاری، یا خانواده.
حتی اگر در ایتالیا زندگی نکنید، داشتن این منافع اقتصادی یا اجتماعی برای بیش از ۱۸۳ روز در سال، شما را به یک مالیاتدهنده مقیم تبدیل میکند. بنابراین، برای تعیین مقیم مالیاتی بودن در ایتالیا، فقط زمان حضور فیزیکی کافی نیست؛ بلکه منافع و پیوندهای اقتصادی و اجتماعی نیز نقش مهمی دارند.
انواع مالیات در کشور ایتالیا
مالیات یکی از مهمترین منابع درآمدی پایدار برای دولتها است که نقشی اساسی در تأمین بودجه و هزینههای عمومی ایفا میکند. در ایتالیا نیز، این منبع درآمدی به عنوان ستون فقرات اقتصاد کشور شناخته میشود. در سالهای اخیر، دولت ایتالیا با اصلاح و تصویب قوانین جدید، تلاش کرده است تا درآمدهای مالیاتی خود را افزایش دهد و سیستم مالیاتی را بهبود بخشد. سیستم مالیاتی در ایتالیا به طور کلی مالیاتها را در پنج دسته اصلی طبقهبندی کرده است:
1. مالیات بر درآمد (Imposta sul Reddito)
این نوع مالیات شامل مالیاتهای بر درآمد افراد (IRPEF) و شرکتها (IRES) است. مالیات IRPEF بر درآمدهای افراد از منابع مختلف اعمال میشود و نرخهای آن به صورت تصاعدی از 23٪ تا 43٪ متغیر است. IRES به شرکتها و فعالیتهای تجاری اعمال میشود.
2. مالیات شرکتهای حقوقی (Imposta sulle Società)
این مالیات بر درآمد شرکتها و نهادهای حقوقی اعمال میشود. نرخ مالیات بر درآمد شرکتها (IRES) در ایتالیا معمولاً 24٪ است.
3. مالیات بر ارزش افزوده (Imposta sul Valore Aggiunto یا IVA)
این مالیات یک نوع مالیات فروش است که بر کالاها و خدمات در سراسر زنجیره تأمین اعمال میشود. نرخ استاندارد IVA در ایتالیا 22٪ است، اما برای برخی کالاها و خدمات نرخهای کاهشیافته نیز وجود دارد.
4. مالیات بر خدمات (Imposta sui Servizi)
این مالیات به خدمات خاصی که توسط شرکتها و افراد ارائه میشود اعمال میگردد. این شامل مالیاتهایی مانند مالیات بر خدمات تلویزیونی، مالیات بر خدمات توریستی و غیره میشود.
5. مالیات غیرمستقیم (Accise)
این مالیات بر محصولات خاصی مانند سوخت، الکل، و دخانیات اعمال میشود. این نوع مالیات معمولاً به عنوان یک هزینه اضافی بر قیمت نهایی کالاها و خدمات افزوده میشود.
این پنج دسته اصلی، چارچوبی را برای جمعآوری مالیات در ایتالیا تشکیل میدهند و دولت از طریق آنها درآمد خود را تأمین میکند و به خدمات عمومی ارائه میدهد.
مالیات بر درآمد شخصی در ایتالیا
مالیات بر درآمد شخصی در ایتالیا، که با نام IRPEF (Imposta sul Reddito delle Persone Fisiche) شناخته میشود، یک نوع مالیات تصاعدی است که بر درآمدهای شخصی افراد اعمال میشود. این مالیات یکی از رایجترین و مهمترین مالیاتها در ایتالیا است و تقریباً تمامی افراد مقیم ایتالیا که درآمد کسب میکنند، مشمول آن میشوند.
نرخهای مالیاتی IRPEF بر اساس درآمد سالانه افراد به صورت تصاعدی اعمال میشود. این بدان معناست که با افزایش سطح درآمد، نرخ مالیاتی نیز افزایش مییابد. طبق قانون بودجه ایتالیا برای سال ۲۰۲۲، پنج دسته درآمدی برای محاسبه نرخ مالیات وجود دارد:
- درآمد تا سقف ۸,۵۰۰ یورو در سال: معاف از مالیات (%۰)
- درآمد تا ۱۵,۰۰۰ یورو در سال: %۲۳
- درآمد از ۱۵,۰۰۰ یورو تا ۲۸,۰۰۰ یورو در سال: %۲۵
- درآمد از ۲۸,۰۰۰ یورو تا ۵۰,۰۰۰ یورو در سال: %۳۵
- درآمد بیش از ۵۰,۰۰۰ یورو در سال: %۴۳
علاوه بر این مالیات، افراد ممکن است ملزم به پرداخت مالیاتهای دیگری نیز باشند، مانند مالیاتهای منطقهای و شهرداری، که بر اساس محل زندگی و دیگر عوامل تعیین میشود. این سیستم مالیاتی به گونهای طراحی شده که بار مالیاتی بیشتر بر دوش افرادی که درآمد بالاتری دارند، قرار گیرد، در حالی که افراد با درآمدهای کمتر از معافیتهای بیشتری برخوردار میشوند.
چنانچه در ایتالیا داننشجو هستید؛ برای کسب درآمد بیشتر و معافیت از مالیات مقاله ۵ شغل با درآمد خوب برای دانشجویان تازه وارد به ایتالیا را بخوانید.
مالیات بر ارزش افزوده (VAT) در ایتالیا
مالیات بر ارزش افزوده (VAT) در ایتالیا به صورت یک مالیات غیرمستقیم است که در زمان خرید کالا یا دریافت خدمات پرداخت میشود. نرخ استاندارد این مالیات در ایتالیا ۲۲ درصد است، اما برای برخی کالاها و خدمات نرخهای متفاوتی وجود دارد:
- ۴ درصد برای مواد غذایی اساسی.
- ۵ درصد برای محصولات بهداشتی.
- ۱۰ درصد برای برخی از اقلام غیرضروری دیگر.
این مالیات به طور خودکار در هنگام خرید از خریدار دریافت و به دولت پرداخت میشود.
مالیات تلویزیون (RAI) در ایتالیا
مالیات تلویزیون (RAI) مبلغی سالانه ۹۰ یورو است که به صورت ۱۰ قسط از طریق قبض برق پرداخت میشود. این مالیات برای هر کسی که در خانه تلویزیون دارد اعمال میشود. اگر شما تلویزیون ندارید، باید با تکمیل و ارسال فرم مخصوص (به زبان ایتالیایی) به آژانس درآمد ایتالیا، نداشتن تلویزیون خود را اعلام کنید. سازمان درآمد ایتالیا فرض را بر این میگذارد که در محل زندگی شما تلویزیون وجود دارد، بنابراین اطلاعرسانی درباره عدم وجود تلویزیون ضروری است.
مالیات شهریه دانشگاه و مدرسه در ایتالیا
مدارس: هزینههای مدرسه برای سالهای چهارم و پنجم دبیرستان و همچنین برای تحصیلات غیر اجباری در ایتالیا وجود دارد. این هزینهها شامل هزینههای ثبتنام، حق حضور، هزینه امتحانات، و هزینههای مربوط به مجوزها و مدارک تحصیلی میشود.
دانشگاهها: ثبتنام در دانشگاههای ایتالیا نیازمند پرداخت هزینههای اضافی است که به دانشگاه انتخابی و در بسیاری از موارد به ISEE (شاخص وضعیت اقتصادی معادل) بستگی دارد. این هزینهها میتواند شامل شهریهها، هزینههای مربوط به خدمات آموزشی، و هزینههای دیگر باشد.
مالیات شرکتها در ایتالیا
مالیات بر درآمد شرکت (IRES)، که مخفف “Imposta sul Reddito delle Società” است، به میزان درآمد شرکت تعلق میگیرد و نرخ ثابت آن در سال ۲۰۲۲ برابر با ۲۴ درصد بوده است. این مالیات به تمامی شرکتهایی که در ایتالیا فعالیت میکنند، تعلق میگیرد، به جز برخی استثناها.
شرکتهای زیر ملزم به پرداخت مالیات IRES هستند:
- شرکتهای سهامی (S.p.A): شرکتهایی که به صورت سهامی عام در ایتالیا فعالیت میکنند.
- شرکتهای با مسئولیت محدود (S.r.l.): شرکتهایی با مسئولیت محدود که در ایتالیا ثبت شدهاند.
- مشارکتهای محدود برای سهام (S.a.p.A.): نوع خاصی از مشارکتهای تجاری.
- تعاونیها: سازمانهای تعاونی که در ایتالیا فعالیت میکنند.
- شرکتهای بیمه: شرکتهایی که به ارائه خدمات بیمه در ایتالیا مشغولند.
- شرکتهای اروپایی: شرکتهای ثبت شده تحت قوانین اروپایی که در ایتالیا فعالیت دارند.
- تعاونیهای اروپایی مقیم در ایتالیا: تعاونیهایی که تحت قوانین اتحادیه اروپا عمل میکنند و در ایتالیا مستقر هستند.
- نهادهای دولتی و خصوصی مقیم ایتالیا: شامل سازمانهای دولتی و خصوصی که در ایتالیا مستقر هستند.
- نهادهای دولتی و خصوصی خارجی با درآمد در ایتالیا: سازمانهای دولتی و خصوصی که در خارج از ایتالیا مستقر هستند اما برای درآمدهایی که در ایتالیا کسب میکنند، مالیات میپردازند.
این مالیات شامل استارتاپها، افراد با ویزای خوداشتغالی، و مشاغل آزاد نمیشود و به طور خاص برای انواع مختلف شرکتهای تجاری و نهادهای مالیاتی تنظیم شده است.
مالیات املاک در ایتالیا
در ایتالیا، افرادی که مالک املاک هستند باید مالیاتهای مختلفی را پرداخت کنند که بسته به نوع و موقعیت ملک متفاوت است. در زیر به مهمترین انواع مالیاتهای املاک و مستغلات در ایتالیا پرداخته شده است:
1. مالیات واحد شهری (IMU)
این مالیات به ویژه برای کسانی که بیش از یک ملک دارند، وضع میشود. اگر شما تنها یک ملک داشته باشید، معمولاً از پرداخت این مالیات معاف هستید. با این حال، اگر ملک شما دارای ارزش تاریخی باشد، حتی اگر تنها مالک یک ملک باشید، موظف به پرداخت IMU خواهید بود.
2. مالیات تعرفه پسماند (TARI)
این مالیات که توسط شهرداریها وضع میشود، به جمعآوری و دفع زبالهها مربوط است. مقدار مالیات TARI به ابعاد ملک و نوع آن بستگی دارد. همچنین، واحدهای تجاری و مغازهها نیز باید مالیات TARI را پرداخت کنند.
مالیات مصرف انرژی: این مالیات به صورت غیرمستقیم از طریق قبوض برق و گاز پرداخت میشود و به مصرف انرژی مربوط به ملک شما بستگی دارد.
مالیات بر ارث در ایتالیا
در ایتالیا، مالیات بر ارث به تمام افرادی که داراییهایی را به ارث میبرند تعلق میگیرد. این مالیات میتواند نسبتاً سنگین باشد و حتی انتقال پول به دیگران، از جمله بستگان، در صورت بالاتر بودن از حد معین، مشمول مالیات میشود. طبق اطلاعات ارائهشده توسط وزارت اقتصاد و دارایی ایتالیا، قوانین مالیات بر ارث به شرح زیر است:
- برای ارثی بالاتر از ۱,۰۰۰,۰۰۰ یورو: اگر ارث به همسر یا بستگان درجه اول مانند فرزندان و نوهها تعلق گیرد، مالیات بر مبلغ مازاد بر یک میلیون یورو به میزان ۴٪ اعمال میشود.
- برای ارثی بالاتر از ۱۰۰,۰۰۰ یورو: در صورتی که ارث به برادران یا خواهران منتقل شود، مالیات به میزان ۶٪ بر مبلغ مازاد بر صدهزار یورو وضع خواهد شد.
- برای انتقال به سایر اقوام تا درجه چهارم: مالیات ۶٪ بر مبلغ مازاد تعلق میگیرد.
- برای انتقال به افراد غیر مرتبط: در این حالت، مالیات به میزان ۸٪ بر کل مبلغ ارث اعمال میشود.
از سال ۲۰۱۷، امکان پرداخت آنلاین این نوع مالیات در ایتالیا فراهم شده است، که به فرآیند پرداخت مالیات بر ارث سادهتر و سریعتر کمک میکند.
مالیات بر تجارت در ایتالیا
در ایتالیا، مالیات بر درآمد تجارت به میزان ۲۶ درصد است، با این حال، اوراق قرضه دولتی مشمول نرخ ۱۲.۵ درصد مالیات میشوند. همچنین، افرادی که برای اهداف مالیاتی در ایتالیا مقیم شناخته میشوند، باید مالیات ۰.۲٪ بر داراییهای مالی خود در خارج از کشور (IVAFE) بپردازند.
برای حسابهای بانکی خارجی که در سامانه مالیاتی ایتالیا ثبت شدهاند، مالیات به شکل مبلغ ثابت ۳۴.۲۰ یورو به ازای هر حساب دریافت میشود، مگر اینکه میانگین موجودی سالانه حساب کمتر از ۵۰۰۰ یورو باشد.
سال مالیاتی ایتالیا و پرداخت مالیات به شرح زیر است:
حقوقبگیران: کسانی که تنها درآمدشان از حقوق و دستمزد است، نیاز به ارائه اظهارنامه مالیاتی ندارند. کارفرما مالیات را مستقیماً از حقوق کسر و به مقامات مالیاتی واریز میکند.
افراد خوداشتغال: این افراد باید ۱۰۰٪ مالیات پیشبینی شده برای سال جاری یا ۹۸٪ مالیات پرداخت شده در سال قبل را بپردازند. پرداختها به صورت دو قسط انجام میشود: ۴۰٪ تا ۲۰ ژوئن و ۶۰٪ تا ۳۰ نوامبر. مهلت تسلیم اظهارنامه سالانه تا ۳۱ جولای است و تأخیر در ارسال ممکن است جریمههای قابل توجهی به همراه داشته باشد.
شرکتها با مسئولیت محدود: این شرکتها باید صورتهای مالی خود را ظرف ۳۰ روز پس از تصویب ارائه دهند و تا زمان تصویب، مبلغ مالیات سال قبل و ۴۰٪ پیشپرداخت مالیات سال جاری را پرداخت کنند.
راهنمای دریافت کد مالیاتی در ایتالیا
کد مالیاتی ایتالیا، یا Codice Fiscale، یک شماره منحصر به فرد است که برای انجام امور مالیاتی و مختلف اداری ضروری است. شما به این کد برای فعالیتهای زیر نیاز خواهید داشت:
- افتتاح حساب بانکی
- باز کردن پرونده در دادگاه
- خرید یا به ارث بردن ملک
- ثبت قرارداد خرید ملک
- خرید شماره تلفن همراه
- درخواست اتصال برق
- گرفتن وام مسکن
- اجاره ملک برای مدت بیش از ۳۰ روز
داشتن کد مالیاتی برای تمام این فعالیتها در ایتالیا الزامی است.
مدارک لازم برای دریافت کد مالیات در ایتالیا
برای دریافت کد مالیاتی در ایتالیا، شما به مدارک زیر نیاز دارید:
- پاسپورت معتبر و یک کپی از آن
- مهر ورود به ایتالیا که تاریخ آن کمتر از ۳ ماه گذشته باشد
- ویزای صادر شده توسط سفارت ایتالیا یا کارت اقامت
- مدرکی که نیاز شما به کد مالیاتی را توضیح دهد
مراحل دریافت کد مالیاتی در ایتالیا
برای دریافت کد مالیاتی در ایتالیا، مراحل زیر را دنبال کنید:
۱- برای شهروندان غیر اتحادیه اروپا
از طریق دفاتر واحد برای مهاجرت (Sportelli Unici per l’immigrazione) برای مقاصد شغلی یا پیوستن به خانواده.
یا از طریق دفاتر پلیس (Questure) برای صدور یا تمدید مجوز اقامت.
۲- برای همه افراد
به دفاتر آژانس درآمد ایتالیا مراجعه کنید و درخواست خود را همراه با اهداف مالیاتی و اطلاعات شخصی ارائه دهید.
اگر نیاز به کد مالیاتی دارید و باید مدارک خود را به دفاتر آژانس درآمد ایتالیا ارائه دهید اما هنوز زبان ایتالیایی را به خوبی نمیدانید، مقاله “10 نکته برای یادگیری سریع زبان ایتالیایی” برای شما نوشته شده است.
جرایم مرتبط به عدم پرداخت مالیات در ایتالیا
در ایتالیا، عدم پرداخت مالیات و تخلفات مرتبط میتواند عواقب جدی به دنبال داشته باشد:
- جعل فاکتورها برای فرار از پرداخت مالیات بیش از ۱۰۰,۰۰۰ یورو میتواند به ۴ تا ۸ سال زندان منجر شود.
- اظهارات خلاف واقع در اظهارنامه مالیاتی به ۲ تا ۵ سال حبس منتهی میشود.
- جریمههای دیرکرد نیز میتواند سنگین باشد و عدم ارائه اظهارنامه به عنوان جرم شناخته میشود.
با این حال، اگر با تأخیر مواجه شدید، میتوانید از رویه Ravvedimento استفاده کنید که امکان پرداخت جریمههای کمتر را فراهم میکند، مشروط بر اینکه مقامات به بررسی مالیات نپرداخته باشند.
میزان جریمهها با Ravvedimento به شرح زیر است:
- تا ۱۴ روز پس از مهلت: جریمه عادی ۱۵٪، جریمه پس از Ravvedimento ۰.۱۰٪ برای هر روز تاخیر
- ۱۵ تا ۳۰ روز: جریمه عادی ۱۵٪، جریمه پس از Ravvedimento ۱.۵٪
- ۳۱ تا ۹۰ روز: جریمه عادی ۱۵٪، جریمه پس از Ravvedimento ۱.۶۷٪
- از ۹۱ روز تا مهلت تسلیم اظهارنامه: جریمه عادی ۳۰٪، جریمه پس از Ravvedimento ۳.۷۵٪
- قبل از تاریخ تسلیم اظهارنامه مالیاتی متوالی: جریمه عادی ۳۰٪، جریمه پس از Ravvedimento بین ۴.۲۹٪ تا ۵٪
نگاهی کوتاه به آنچه گفته شد
سیستم مالیات در ایتالیا شامل مالیاتهای مختلفی است که به صورت مستقیم و غیرمستقیم از افراد و شرکتها دریافت میشود. مالیات بر درآمد شرکتها (IRES) و مالیات منطقهای بر فعالیتهای تولیدی (IRAP) اصلیترین مالیاتها برای کسبوکارها هستند، در حالی که مالیات بر ارزش افزوده (VAT) برای خرید کالا و خدمات اعمال میشود. برای داراییهای خاص مانند املاک و ارث نیز مالیاتهای جداگانهای وجود دارد. شهروندان و ساکنان ایتالیا باید کد مالیاتی (Codice Fiscale) را برای فعالیتهای اداری و مالیاتی دریافت کنند. جریمههای سنگین و مجازاتهای زندان برای عدم پرداخت مالیات یا جعل مستندات وجود دارد، اما استفاده از رویههای قانونی مانند Ravvedimento میتواند به کاهش جریمهها در صورت تأخیر کمک کند.
در این مطلب، به طور کامل درباره سیستم مالیاتی ایتالیا صحبت شد و راهنمای جامع و کاملی از نحوه دریافت کد مالیاتی و مدارک لازم برای آن را نیز ارائه دادیم. شما میتوانید برای راهنمای مهاجرت تحصیلی به ایتالیا و اقدام برای درخواست ویزا استارتاپ ایتالیا از طریق شمارههای درج شده در وب سایت اقدام کنید.