یکی از مهمترین مدارک برای پذیرش درخواست تحصیلی یا شغلی از سوی دانشگاه یا کارفرما، ارائهی اطلاعاتی کامل از اهداف، مهارتها، تجربیات شخصی و… است. بنابراین نحوه نگارش CV و انگیزه نامه و ذکر نکات تاثیرگذار در آنها برای مجابکردن دانشگاه و یا سازمان مربوطه جهت انتخاب شما،اهمیت زیادی دارد.
در این مقاله از یونیورسیتیو به معرفی و نحوه نگارش CV و انگیزه نامه،نکات کلیدی برای افزایش تاثیرگذاری آنها و مقایسه این دو مفهوم میپردازیم.
CV چیست؟
CV مخفف عبارت Curriculum Vitae به معنای روند زندگی یا همان تاریخچه زندگی است. این عبارت را معمولا بهجای رزومه به کار میبرند درصورتی که اشتباه است. به خصوص در کشورهای اروپایی و آمریکایی این دو مفهوم را کاملا جدا از یکدیگر میدانند.

Curriculum Vitae سندی است که در آن دستاوردهای تحصیلی و شغلی،مهارتها و تواناییها،تجربیات کاری و حرفهای، افتخارات و جوایز و موارد مشابه در آن نوشتهمیشود. درواقع CV یک تاریخچه حرفهای از تمام قابلیتهای فردی و دستاوردهای علمی، تجارب شغلی و… است که با جزئیات کامل، توانمندیهای شما را برجسته میکند. همچنین به این نکته توجه کنید که Curriculum Vitae معمولا بیش از ۱ تا ۲صفحه است و فعالیتها و صلاحیتها را برحسب ترتیب زمانی مینویسند.
SOP چیست؟
SOP مخفف عبارت Statement of Purpose به معنای انگیزه نامه یا بیانیه هدف است. انگیزهنامه شامل سندی است که در آن اهداف شما از تحصیل در دانشگاه مربوط یا کار در فرصت شغلی موردنظر بیان میشود.

همچنین در این نامه به سوابق تحصیلی، تجارب کاری، برنامهها و اهداف بلندمدت و… میپردازند. در پرانتز باید بگوییم که در نحوه نگارش CV و انگیزه نامه باید دقتکنید که این نامه را برای چه شخص و یا نهادی مینویسید.
تفاوت بین CV و SOP چیست؟
قبل از توضیح نحوه نگارش CV و انگیزه نامه باید تفاوتهای این دو سند را بشناسید.
CV دارای جزئیات دقیقی از دستاوردهای تحصیلی، پروژههای علمی، تجارب شغلی، مهارتهای فردی، مقالات علمی و… است درحالی که هدف اصلی SOP، بیان انگیزه از انتخاب یک رشته تحصیلی یا موقعیت کاری است. در CV با پرداختن به جزئیات بهصورت کامل و برجسته کردن قابلیتها قصد داریم تا فرد یا نهاد موردنظر را برای برگزیدن خود متقاعد کنیم؛ اما در انگیزه نامه بیشتر میخواهیم روی اهداف،انگیزهها و دلایل انتخاب یک فرصت شغلی یا تحصیلی تمرکزکنیم تا علاقه خود رابه اخذ این موقعیت نشاندهیم.
پس در نگارش انگیزه نامه دلایل علاقهمندی به کار یا رشته تحصیلی، اهداف کوتاه مدت و بلند مدت، تجارب کار حرفهای و سوابق تحصیلی و آکادمیک بیان میشود. در CV نیز سوابق تحصیلی و بورسیهها، مقالات شخصی، گواهینامهها، جوایز و افتخارات، مهارتهای مهم و متمایز، پیشینه کاری و… لحاظ میشود. همچنین دقت کنید که طول انگیزهنامه کمتر از CV است به همین دلیل باید مطالب موردنظر را کمی خلاصه کرد؛ درنقطه مقابل برای نوشتنCV محدودیت تعداد کلمات وجود ندارد و میتوانید همهی اطلاعات، دستاوردها و موارد مهم را با ذکر جزئیات و بهترتیب زمانی شرحدهید. البته این به معنای استفاده از گزافهگویی و اغراق برای شاخ و برگ دادن به متن خود نیست چراکه این کار اثری کاملا منفی دارد.
انگیزهنامه اگرچه برای اهداف شغلی هم کاربرد دارد اما بیشتر برای اپلای دانشگاهها، شرکت در یک دوره خاص و مقاصد تحصیلی به کار میرود. درحالی که نوشتن CV برای به دست آوردن موقعیتهای شغلی، پذیرش در یک دانشگاه خاص و… کاربرد دارد.
نحوه نگارش CV و انگیزه نامه چگونه است؟
CV و SOP نقش مهمی در پذیرش دانشگاهها، دورههای آموزشی، شرکتها، سازمانها و کارفرما دارند. در واقع این ۲ سند همانند یک ویترین برای نمایش استعدادها، مهارتها، تجارب شغلی و تحصیلی، اهداف، افتخارات و سایر ویژگیهای شما هستند.
در بحث مهاجرت به کشورهای مختلف از جمله انگلستان، افراد زیادی رزومه و انگیزهنامهی خود را برای اهداف گوناگون به مسئولان مربوطه ارسال میکنند. انتخاب از بین حجم زیادی از داوطلبان با قابلیتها و تواناییهای مشابه، کار دشواری است؛ در نتیجه بیشتر نهادها و سازمانها از روی CV و SOP، متقاضیان واجد شرایط را برمیگزینند. بنابراین نحوه نگارش CV و انگیزه نامه برای درخواستهای شغلی و تحصیلی، اهمیت زیادی دارد. در ادامه توضیحاتی راجع به نحوه نگارش CV و انگیزه نامه بیان میکنیم.
ساختار مناسب جهت نوشتن CV

- اطلاعات تماس شامل نام و نام خانوادگی، جنسیت، ملیت، آدرس محل سکونت، شماره تماس، آدرس ایمیل و…
- خلاصهای از بهترین و مرتبطترین مهارتها، استعدادها، مدارک علمی، تجربههای موفق و… برای جلب کارفرما یا کمیته پذیرش دانشگاه
- بیان سوابق تحصیلی و شغلی به ترتیب زمانی معکوس (یعنی از آخرین عنوان شغلی یا مدرک تحصیلی خود شروع و بهترتیب به موقعیتهای قبلی بپردازید.)
- درج مدارک زبان انگلیسی یا سایر زبانها با ذکر نوع، تاریخ و امتیاز کسبشده (برای مثال نمره امتحانات زبان جهت اخذ ویزای انگلستان درصورت اعتبار، اهمیت زیادی دارد.)
- توصیف افتخارات و جوایز کسبشده تا به حال با ذکر اطلاعات دقیق آنها
- ذکر مقالات، کتب و نشریههای معتبر تالیفی توسط متقاضی همراه با تاریخ انتشار و دیگر مستندات
- توصیف استعدادها، تواناییها و مهارتهای نرم و سخت برای جلب نظر نهاد مدنظر
- لیست علایق و کارهای داوطلبانه مرتبط با سازمان یا موقعیت شغلی موردنظر
ساختار مناسب برای نوشتن انگیزه نامه
اگر بخواهیم محتوای انگیزهنامه را به پاراگرافهای مختلف تقسیم کنیم، ۶ بخش خواهیم داشت.

بخش اول
برای نگارش انگیزه نامه باید در پاراگراف اول خودتان را معرفی کنید. برای مثال میتوانید دربارهی محل زندگی، حرفه، اهداف و رشته تحصیلی خود سخن بگویید. دلیل انتخاب دانشگاه، رشته و یا فرصت شغلی مورد تقاضای خود را شرح دهید. همچنین باید اهداف آنی و بلند مدت خود و تاثیر آن دانشگاه یا موقعیت خاص کاری بر روی رسیدن به اهدافتان را توضیح دهید. دقت کنید که همهی موارد بالا را به صورت کاملا خلاصه و کوتاه بیان کنید چراکه در ادامه توضیحات بیشتری راجع به آنها خواهید داد.
بخش دوم
در پاراگراف دوم به سوابق تحصیلی، تجارب کاری و… بپردازید. همچنین دلایل علاقهی خود به این فرصت شغلی یا تحصیلی را بیان کنید. از اهداف و ایدههایی که در آینده دارید، بگویید و موفقیتها و تجارب حرفهای خود در گذشته را شرح دهید. بهطورکلی در این پاراگراف سعی کنید تا با بیان دلایل و مقصود خود از بهدستآوردن موقعیت مذکور، مسئول مربوطه را برای پذیرش خود متقاعد کنید.
قسمت سوم
پاراگراف سوم را صرف توصیف کامل تجربیات مرتبط، کارآموزی، پروژهها، افتخارات، جوایز و مقالات تالیفی (در صورت وجود) و… کنید. درواقع در این بخش باید دانشگاه، کارفرما و یا سازمان موردنظر را مجاب کنید که چرا برای این فرصت تحصیلی یا کاری، مناسب هستید.
پاراگراف چهارم
در پاراگراف چهارم، دلیل خود را برای انتخاب رشته یا شغل موردنظر را بیان کنید. در این قسمت میتوانید از اعتبار، سابقهی درخشان و مزایای آموزش یا کار در موقعیتی که خواستار آن هستید، صحبت کنید. سپس دلیل شایستگی خود برای این جایگاه و این که چگونه میتوانید در پیشرفت سازمان یا کمک به دیگران سهیم شوید را بنویسید.
قسمت پنجم
در پارگراف پنجم نیز به ذکر اهداف به صورت گام به گام بپردازید. یعنی ابتدا اهداف آنی و کوتاه مدت و سپس مقاصد بلند مدت خود را بیان کنید. همچنین توضیح دهید که کار و یا تحصیل در سازمان و دانشگاه موردنظر، چگونه شما را در تحقق اهدافتان یاری میکند.
بخش نهایی
در پاراگراف پایانی نیز یک جمعبندی و خلاصه از مطالب بالا بیان کنید. همچنین آمادگی خود را برای روبهرویی با چالشها، سختیها و درعین حال همدلی و مشارکت با دیگران اعلام کنید. خوب است در پایان خطاب به خوانندهی انگیزهنامه، یک جمله قدردانی بنویسید.
بیشتر بخوانید: بهترین کشورها برای مهاجرت در سال ۲۰۲۵ و مزایا و معایب هر یک از آن ها
نکات کلیدی و موثر در نحوه نگارش CV و انگیزه نامه چیست؟
استفاده از نکات مهم و تاثیرگذار هنگام نوشتنCV و انگیزهنامه در درخواستهای تحصیلی و شغلی متفاوت است که در ادامه به برخی از آنها میپردازیم.
نکات مهم در درخواست تحصیلی

- درج یک عکس پرسنلی در قسمت بالای سند CV (این کار اجباری نیست اما درصورت درخواست دانشگاه باید درج شود.)
- نگارش نامه به زبان انگلیسی برای درخواست مهاجرت کاری و تحصیلی
- ارائهی مدارک و اسناد مستند برای اثبات برخی گفتهها
- توضیحات مفید و کامل و در عین حال پرهیز از گزافهگویی و اغراق
- بولد کردن تواناییهای منحصربهفرد، افتخارات، جوایز و مقالات معتبر تالیفی
نکات مهم هنگام درخواست شغلی
- درج مهمترین و موثرترین اقدامات شما در شغل قبلی و تاثیر آن بر روی افزایش پیشرفت، درآمد، بهرهوری و… (بهتر است از اعداد و درصد برای نمایش نتایج استفاده کنید.)
- اضافه کردن آدرس حساب کاربری لینکدین برای درج جدیدترین سوابق، اطلاعات کاری و حرفهای در آن (درصورت داشتن حساب کاربری لینکدین، قرار دادن آن در CV تاثیر مثبت دارد.)
- تاکید بر موفقیتها و تجارب حرفهای گذشته در مشاغل مرتبط
- پررنگ کردن مهارتها، استعدادها و تجارب شغلی ویژه
برخی ازموارد مانند مختصرنویسی،بررسی املا و گرامر،خواندن دوبارهی متن و…از نکات مشترک در نحوه نگارش CV و انگیزه نامه برای اهداف تحصیلی و شغلی است.